HIỂU VỀ KHÔNG KHÍ QUANH BẠN
? Tại sao không khí sạch lại quan trọng? AQI là gì?? AQI hoạt động như thế nào?? Các giá trị AQI thể hiện điều gì? Tôi có thể tìm thông tin về AQI ở đâu?? Làm sao tôi có thể tránh bị ảnh hưởng bởi không khí ô nhiễm?? Ô nhiễm hạt bụi là gì?? Ảnh hưởng như thế nào đến sức khỏe và ai là người có nguy cơ nhất?? Làm sao để tôi tự bảo vệ mình ở các mức AQI khác nhau
Tại sao không khí sạch là quan trọng?
Chất lượng không khí địa phương ảnh hưởng đến hoạt động sống và thở của bạn. Giống như thời tiết, chất lượng không khí có thể thay đổi từ ngày này sang ngày khác hoặc thậm chí hàng giờ. Cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ (EPA) và các cơ quan về chất lượng không khí tại địa phương của bạn đang nỗ lực làm cho thông tin về chất lượng không khí ngoài trời dễ tiếp cận và dễ hiểu như thông tin dự báo thời tiết. Một công cụ quan trọng trong việc này là Chỉ số Chất lượng Không khí, hoặc AQI. EPA và các lãnh đạo địa phương sử dụng AQI để cung cấp thông tin đơn giản về chất lượng không khí tại địa phương bạn, không khí ô nhiễm có thể ảnh hưởng ảnh hưởng đến bạn và các giải pháp bảo vệ sức khỏe.
AQI là gì?
AQI là chỉ số báo cáo chất lượng không khí hàng ngày. Nó cho bạn biết không khí của bạn đang sạch hay bẩn, và những yếu tố liên quan đến sức khỏe khác có thể được quan tâm. AQI tập trung vào tình trạng sức khỏe của bạn sau vài giờ hoặc vài ngày hít phải không khí ô nhiễm. AQI tính toán bốn chất gây ô nhiễm không khí chủ yếu, được quy định bởi Đạo luật Không khí Sạch bao gồm: khí ôzôn mặt đất, hạt vật chất, carbon monoxide và sulfur dioxide. Đối với mỗi chất ô nhiễm này, EPA đã thiết lập các tiêu chuẩn chất lượng không khí quốc gia để bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
EPA hiện đang xem xét tiêu chuẩn chất lượng không khí cấp quốc gia đối với nitơ điôxit. Nếu tiêu chuẩn này được sửa đổi, AQI cũng sẽ được sửa đổi.
AQI hoạt động như thế nào?
AQI được xem như một thước đo chạy từ 0 đến 500. Giá trị AQI càng cao, mức độ không khí bị ô nhiễm càng lớn và mối lo về sức khỏe càng đáng quan tâm. Ví dụ, giá trị AQI là 50 thể hiện chất lượng không khí tốt với ít hoặc không có khả năng ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng, trong khi giá trị AQI trên 300 thể hiện chất lượng không khí rất nguy hiểm, đến mức mọi người có thể gặp phải những ảnh hưởng nghiêm trọng.
Giá trị AQI 100 thường tương ứng với tiêu chuẩn trung bình về chất lượng không khí quốc gia, là mức EPA đã thiết lập để bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Các giá trị AQI tại hoặc dưới 100 thường được cho là đạt yêu cầu. Khi giá trị AQI vượt quá 100, chất lượng không khí được coi là không lành mạnh – đầu tiên là đối với một số nhóm người nhạy cảm nhất định, sau đó là đối với mọi người khi giá trị AQI tăng lên.
Giá trị AQI thể hiện điều gì?
Mục đích của AQI là giúp bạn hiểu được chất lượng không khí tại địa phương có ý nghĩa gì đối với sức khỏe của bạn. Để dễ hiểu hơn cho mọi người, AQI được chia thành sáu mức độ quan tâm về sức khỏe.Mỗi giá trị tương ứng với một mức độ khác nhau về ảnh hưởng tới sức khỏe:
Tốt. Giá trị AQI cho địa chỉ của bạn là từ 0 đến 50. Chất lượng không khí đạt yêu cầu và ít gây nguy hiểm cho sức khỏe.
Trung bình. AQI là từ 51 đến 100. Chất lượng không khí chấp nhận được; Tuy nhiên, ô nhiễm trong phạm vi này có thể gây ra ảnh hưởng sức khỏe nhất định cho một số lượng rất nhỏ các cá nhân. Những người nhạy cảm bất thường với ôzôn hoặc các hạt vật chất có thể gặp các triệu chứng về hô hấp.
Không lành mạnh cho các nhóm nhạy cảm. Khi các giá trị AQI nằm trong khoảng từ 101 đến 150, những người thuộc nhóm nhạy cảm có thể bị ảnh hưởng về sức khỏe, nhưng phần lớn mọi người sẽ không có ảnh hưởng gì.
1. Ô nhiễm khí Ozone: Những người bị bệnh phổi, trẻ em, người lớn tuổi, và những người đang hoạt động ngoài trời được coi là nhạy cảm và do đó có nguy cơ cao về các vấn đề sức khỏe.
2. Ô nhiễm hạt: Những người bị bệnh tim hoặc phổi, người lớn tuổi và trẻ em được coi là nhạy cảm và do đó có nguy cơ cao hơn.
Không lành mạnh. Mọi người có thể bắt đầu trải gặp vấn đề về sức khỏe khi giá trị AQI nằm trong khoảng từ 151 đến 200. Những người thuộc nhóm nhạy cảm có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng hơn về sức khỏe.
Giá trị AQI trong khoảng từ 201 đến 300 cảnh báo tới sức khỏe, có nghĩa là mọi người có thể gặp phải những ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
Nguy hiểm. AQI trị giá hơn 300 cảnh báo ô nhiễm sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe. Toàn bộ người dân có khả năng bị ảnh hưởng bởi các tác động sức khỏe nghiêm trọng.
Tôi có thể tìm thấy AQI ở đâu?
Bạn có thể tìm thấy chỉ số AQI mới nhất của chính khu vực bạn trên AQI.vn. Trang web này là nền tảng dữ liệu chất lượng không khí đầu tiên và duy nhất ở Việt Nam. Phần lớn người dân ở các thành phố lớn như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng đều có thể tiếp cận được thông tin về chất lượng không khí từ một trạm đo gần nhất. AQI.vn được xây dựng và phát triển bởi PURITRAK. Hệ thống bắt đầu được triển khai từ tháng 3 năm 2018. Đã có hơn 20 trạm quan trắc ngoài trời đã được lắp đặt và số lượng này liên tục tăng lên. Dữ liệu về chất lượng không khí được công khai và cập nhật theo thời gian thực.
Làm thế nào để tránh tiếp xúc với không khí ô nhiễm?
Bạn có thể thực hiện các bước đơn giản sau để giảm tiếp xúc với không khí ô nhiễm. Trước tiên, tìm hiểu xem liệu mức AQI có đang ở mức nguy hiểm trong khu vực của bạn hay không. Bạn có thể làm điều này bằng cách truy cập trang web AQI.vn. Nếu AQI thể hiện ô nhiễm hạt đang gây nguy hiểm cho khu vực của bạn, bạn có thể tìm hiểu những bước cần thực hiện để bảo vệ sức khỏe của mình bằng cách kiểm tra các biểu đồ trên các trang sau. Hai thuật ngữ quan trọng bạn cần hiểu là:
- Hoạt động liên tục. Khái niệm này có nghĩa là bất kỳ hoạt động ngoài trời nào mà bạn làm liên tục trong vài giờ có thể khiến bạn hơi khó thở hơn bình thường. Một ví dụ điển hình về điều này là làm việc ngoài sân một buổi trong ngày. Khi chất lượng không khí không lành mạnh, bạn có thể bảo vệ sức khỏe của bạn bằng cách giảm thời gian hoạt động ngoài trời.
- Hoạt động nặng. Đây là các hoạt động nặng ngoài trời khiến bạn khó thở. Khi chất lượng không khí không lành mạnh, bạn có thể bảo vệ sức khỏe của mình bằng cách giảm thời gian dành cho hoạt động này hoặc thay thế chúng bằng các nhẹ hơn — ví dụ như đi dạo thay vì chạy bộ. Hãy chắc chắn rằng bạn giảm các tần suất của hoạt động này xuống nếu bạn bị ho bất thường, tức ngực, thở khò khè, khó thở, hoặc kiệt sức.
Ô nhiễm hạt là gì?
Ô nhiễm hạt (còn được gọi là “hạt vật chất”) là hỗn hợp chất rắn và các giọt chất lỏng. Một số hạt được thải ra trực tiếp; một số khác hình thành khi các chất gây ô nhiễm được thải ra từ nhiều phản ứng khác nhau trong khí quyển. Mức độ của các hạt vật chất có thể rất cao hoặc thậm chí ở mức nguy hiểm trong các vụ cháy rừng. Mức hạt vật chất trong nhà có thể sẽ tăng lên, đặc biệt là khi mức độ này tăng cao ở ngoài trời.
Hạt vật chất có thể có nhiều kích cỡ. Những hạt có đường kính dưới 10 micromet (bé hơn đường kính của một sợi tóc) nhỏ đến mức chúng có thể xâm nhập vào phổi và gây ra các vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe.
- Hạt bụi mịn. Các hạt vật chất nhỏ nhất (đường kính 2,5 micrômét hoặc ít hơn) được gọi là các hạt bụi “mịn”. Những hạt này rất nhỏ và chỉ có thể bị phát hiện bằng kính hiển vi điện tử. Các nguồn chính thải ra hạt mịn bao gồm xe cộ, nhà máy điện, đốt gỗ ở khu vực dân cư, cháy rừng, cháy nông trại, một số quy trình công nghiệp và đốt cháy khác.
- Hạt thô. Các hạt giữa đường kính 2,5 và 10 micromet được gọi là hạt “thô”. Hạt thô được sinh ra từ các các hoạt động nghiền hoặc bụi bẩn bị các phương tiện giao thông khuấy lên.
Ảnh hưởng sức khỏe và ai là người có nguy cơ cao nhất?
Các hạt có đường kính nhỏ hơn 10 micromet có thể gây ra hoặc làm tệ hơn một số vấn đề về sức khỏe, bệnh tật và thậm chí là tử vong ở những người bị bệnh tim và phổi. Những tác động này có liên quan đến cả phơi nhiễm ngắn hạn (thường là khi tiếp xúc với ô nhiễm trên 24 giờ, nhưng cũng có thể ngắn chỉ khoảng một giờ) và phơi nhiễm dài hạn (thời gian tính theo năm).
Các nhóm nhạy cảm về ô nhiễm hạt bao gồm những người bị bệnh tim hoặc phổi (bao gồm suy tim, bệnh động mạch vành, hen suyễn và bệnh tắc nghẽn phổi mạn tính), người lớn tuổi (có thể bị chẩn đoán bệnh tim hoặc phổi) và trẻ em. Nguy cơ đau tim và nguy cơ khác do ô nhiễm hạt có thể bắt đầu sớm nhất là giữa những năm 40 ở nam giới và giữa những năm 50 ở nữ giới.
